ಈ ದೀಪಾವಳಿಗೆ ಚೀನಾದ ಪಟಾಕಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಬೇಕೆಂದು ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯವು ಜನರಿಗೆ ಹೇಳಿದೆಯೇ? ಸತ್ಯ ಪರಿಶೀಲನೆ

ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ತಯಾರಾದ ಪಟಾಕಿಗಳನ್ನು ಜನರು ಖರೀದಿಸಬೇಡಿ ಎಂಬ ಸಂದೇಶವು ದೀಪಾವಳಿಗೂ ಮುನ್ನ ವಾಟ್ಸಾಪ್‌ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಿದಾಡುತ್ತಿದೆ. ಅದರ ಪ್ರಕಾರ ಚೀನಾದ ಪಟಾಕಿಗಳು ಕಾರ್ಬನ್ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್‌ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ವಿಷಕಾರಿ ಹಾಗೂ ಅದು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಸಂದೇಶದ ಇನ್ನೊಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಚೀನೀ ಅಲಂಕಾರಿಕ ದೀಪಗಳು ಪಾದರಸವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಅವು ಕುರುಡುತನವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಇದು ಹಿರಿಯ ತನಿಖಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದ, ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯವು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿರುವ ಸಲಹೆ ಎಂದು ಈ ಸಂದೇಶವು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ನೇರ ದಾಳಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿರದ ಕಾರಣ, ಭಾರತವನ್ನು ಸೋಲಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಅದು ಚೀನಾದೊಂದಿಗೆ ಕೈಜೋಡಿಸಿದೆ ಎಂದೂ ಅದರಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಈ ಸಂದೇಶವು ಹಲವು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ವೈರಲ್ ಆಗುತ್ತಿದೆ. ಡಿಜಿಟೈ ಇಂಡಿಯಾ ತಂಡಕ್ಕೆ ಈ ಹೇಳಿಕೆಯ ಮರಾಠಿ ಆವೃತ್ತಿಯು ಸತ್ಯ-ಪರಿಶೀಲನೆಗಾಗಿ ವಾಟ್ಸಾಪ್‌ ಮೂಲಕ ದೊರಕಿತು.

FACT CHECK

ಈ ಸುತ್ತೋಲೆಯನ್ನು ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯವು ಹೊರಡಿಸಿದೆಯೇ ಎಂದು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ಗೆ ಡಿಜಿಟೈ ಇಂಡಿಯಾ ತಂಡವು ಭೇಟಿ ನೀಡಿತು, ಆದರೆ ಅಂತರ್ಜಾಲದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ದಾಖಲೆ ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ.

ಸಂದೇಶದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವಂತೆ ಹಿರಿಯ ತನಿಖಾ ಅಧಿಕಾರಿ ವಿಶ್ವಜಿತ್ ಮುಖರ್ಜಿ ಎಂಬ ಪ್ರೊಫೈಲ್ ಅನ್ನು ಹುಡುಕಲು ನಾವು ಕೀವರ್ಡ್ ಹುಡುಕಾಟವನ್ನು ಬಳಸಿದೆವು. ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ಹುದ್ದೆ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಂತರಿಕ ಭದ್ರತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಎರಡು ವಿಭಾಗಗಳಿದ್ದು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿಯೂ ಹಿರಿಯ ತನಿಖಾ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಹುದ್ದೆ ಇಲ್ಲ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಈ ಹೆಸರಿನ ಯಾವುದೇ ಅಧಿಕಾರಿಯೂ ನಮಗೆ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ.

ನಾವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಕೀವರ್ಡ್ ಹುಡುಕಾಟ ನಡೆಸಿದಾಗ ನವೆಂಬರ್ 2020ರ ಪಿಐಬಿ ಸತ್ಯ ಪರಿಶೀಲನೆಯು ಕಂಡುಬಂತು, ಅದರಲ್ಲಿ ಈ ಹೇಳಿಕೆ ನಕಲಿ ಎಂದು ಅದು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿದೆ.

#WhatsApp पर गृह मंत्रालय के कथित अधिकारी के नाम से वायरल मैसेज में दावा किया गया है कि चीन भारत में अस्थमा फैलाने और नेत्र रोग विकार उत्पन्न करने के लिए विशेष प्रकार के पटाखे और सजावटी लाइट्स भेज रहा है।#PIBFactCheck: यह दावा फर्जी है। गृह मंत्रालय ने ऐसी कोई सूचना नहीं दी है। pic.twitter.com/6s1qLp8b31

— PIB Fact Check (@PIBFactCheck) November 3, 2020

“ಉಬ್ಬಸ ಹರಡಲು ಮತ್ತು ಕಣ್ಣಿನ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲು ಚೀನಾ ದೇಶವು ವಿಶೇಷ ರೀತಿಯ ಪಟಾಕಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಲಂಕಾರಿಕ ದೀಪಗಳನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿತ ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಧಿಕಾರಿಯೊಬ್ಬರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆಂದು ವೈರಲ್ ಸಂದೇಶವು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಹೇಳಿಕೆ ನಕಲಿ. ಗೃಹ ಸಚಿವಾಲಯವು ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡಿಲ್ಲ.”

Claim/ಹೇಳಿಕೆ:ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ತಯಾರಾದ ಪಟಾಕಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸದಂತೆ ಗೃಹ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ ಜನರಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಮಾ ಮತ್ತು ಕುರುಡುತನವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ವಿಶೇಷ ಪಟಾಕಿಗಳನ್ನು ಚೀನಾ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಸಲಹಾ ಹೇಳುತ್ತದೆ.

Conclusion/ಕಡೆನುಡಿ:ಗೃಹ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ಸಲಹೆಯನ್ನು ನೀಡಿಲ್ಲ. ಸಚಿವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಪೋಸ್ಟ್‌ಗೆ ಸಂದೇಶವನ್ನು ತಪ್ಪಾಗಿ ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ.

Rating Misrepresentation:

[ಇದನ್ನೂ ಓದಿ: Image of beautiful marine animal Sea Pen passed off as Nagapushpa, a rare flower   ; Is Tata Motors giving out gifts for the success of G20 summit in Delhi? Fact Check]