ಈ ವೀಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಸೋನಮ್ ವಾಂಗ್‌ಚುಕ್‌ಗೆ ಸಂತಾಪ ಸೂಚಿಸಿದರೇ? ಸತ್ಯ ಪರಿಶೀಲನೆ

ಹೇಳಿಕೆ/Claim: ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಚೀಫ್ ಜನರಲ್ ಉಪೇಂದ್ರ ದ್ವಿವೇದಿಯವರು ಸೋನಮ್ ವಾಂಗ್‌ಚುಕ್ ಅವರ ಕಸ್ಟಡಿ ಮರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಂತಾಪ ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವೈರಲ್ ವೀಡಿಯೊ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಕಡೆನುಡಿ/Conclusion: ಹೇಳಿಕೆ ಸುಳ್ಳು. ಯಾವುದೇ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ವರದಿಗಳು ವಾಂಗ್‌ಚುಕ್ ಅವರ ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡದ ಕಾರಣ ಆಡಿಯೋವನ್ನು AI ಬಳಸಿ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ; ಅಧಿಕೃತ ದೃಶ್ಯಾವಳಿಗಳು ವಾಂಗ್‌ಚುಕ್ ಅವರ ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ವೀಡಿಯೊ ಒಂದು ಡೀಪ್ ಫೇಕ್.

ರೇಟಿಂಗ್/Rating: ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಸುಳ್ಳು–

******************************************************
ವೀಡಿಯೊದಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸತ್ಯ ಪರಿಶೀಲನೆಯನ್ನು ನೋಡಲು ಚಿತ್ರದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ಕಿಸಿ.

ಅಥವಾ ಕೆಳಗಿನ ಲೇಖನವನ್ನು ಓದಿ.
******************************************************

ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಚೀಫ್ ಜನರಲ್ ಉಪೇಂದ್ರ ದ್ವಿವೇದಿಯವರು ಸೋನಮ್ ವಾಂಗ್‌ಚುಕ್ ಕಸ್ಟಡಿ ಮರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿರುವ ವೈರಲ್ ಕ್ಲಿಪ್ ಅನ್ನು ಹಲವಾರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಖಾತೆಗಳು ಹಂಚುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. X ಬಳಕೆದಾರ ‘Mushk_0’ ಅಂತಹ ಒಂದು ಪೋಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ಈ ಮುಂದಿನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ: “ಸೋನಮ್ ವಾಂಗ್‌ಚುಕ್ ಕಸ್ಟಡಿ ಮರಣದ ನಂತರ, ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ಚೀಫ್ ಜನರಲ್ ಉಪೇಂದ್ರ ದ್ವಿವೇದಿ ಸಂತಾಪ ಸೂಚಿಸಿದರು, ಈಗ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಅದನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ಹಿಂದುತ್ವ ಪ್ರತಿಗಾಮಿಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೇರುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಸೈನ್ಯವು ಸಹ ಬೇಸತ್ತಿದೆ.” ಪೋಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೋಡಿ:

Following the custodial death of Sonam Wangchuk, Indian Army chief Gen. Upendra Dwivedi offered condolences, now being suppressed by media. Even the Army seems exhausted by Hindutva fascists forcing their own agenda. pic.twitter.com/YOmc5Z3dwK

— M. (@Mushk_0) November 27, 2025

ನಾವು ಮೊದಲು ವೀಡಿಯೊವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿದಾಗ ಅವರು ನೀಡಿದ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದೆವು: “ಸೋನಮ್ ವಾಂಗ್‌ಚುಕ್ ರಾಜ್ಯ ಕಸ್ಟಡಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ನಿಧನರಾದ ಬಗ್ಗೆ ನನ್ನ ತೀವ್ರ ವಿಷಾದವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತೇನೆ. ಆತನ ಸಾವು ಲಡಾಖ್ ಮತ್ತು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ನಾಗರಿಕರಲ್ಲಿ ಕಳವಳವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿದೆ. ಜನರಲ್ ಸ್ಟಾಫ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿ, ಅವರ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ನಾನು ಸಂತಾಪವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತೇನೆ… ಬಂಧನದಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜೀವಕ್ಕೂ ಸ್ಪಷ್ಟತೆ ಮತ್ತು ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಬೇಕೆಂದು ನಾನು ವಿನಂತಿಸಿದ್ದೇನೆ. ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮೇಲಿನ ವಿಶ್ವಾಸವು ಉಳಿಯಬೇಕಿದ್ದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಈ ಕಠಿಣ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿ ದೊರಕಲಿ.”

ಇತರ ಬಳಕೆದಾರರು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ, ಅದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ, ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು.

ಸತ್ಯ ಪರಿಶೀಲನೆ

ಡಿಜಿಟೈ ಇಂಡಿಯಾ ಈ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ತನಿಖೆ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು ಮತ್ತು ಅದು ಸುಳ್ಳು ಎಂದು ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು. ವಾಂಗ್‌ಚುಕ್ ಮರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ಚೀಫ್ ಜನರಲ್ ಉಪೇಂದ್ರ ದ್ವಿವೇದಿಯವರು ಏನನ್ನೂ ಹೇಳಿಲ್ಲ. ಈ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಯಾವುದೇ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ವರದಿಗಳಿಲ್ಲ.

ಮೇಲಿನ ವಿಷಯದಿಂದ ವಿವಿಧ ಪದಗಳೊಂದಿಗೆ ನಾವು ಅಂತರ್ಜಾಲ ಹುಡುಕಾಟವನ್ನು ನಡೆಸಿದಾಗ, ಯಾವುದೇ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ಚೀಫ್ ಜನರಲ್ ಉಪೇಂದ್ರ ದ್ವಿವೇದಿಯವರು ಈ ಘಟನೆಗೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ತಿಳಿದುಬಂತು.

ಮುಂದೆ, ನಾವು WION ಲೋಗೋವನ್ನು ನೋಡಿದ ನಂತರ ಅಧಿಕೃತ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ರಿವರ್ಸ್ ಇಮೇಜ್ ಹುಡುಕಾಟವನ್ನು ನಡೆಸಿದೆವು. ಮೂಲ ವೀಡಿಯೊ ನವೆಂಬರ್ 27, 2025 ರದ್ದಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಹೀಗಿತ್ತು: “ಆಪರೇಷನ್ ಸಿಂಧೂರ್: ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ಚೀಫ್ ಉಪೇಂದ್ರ ದ್ವಿವೇದಿಯವರು ಭಾರತವು ಹೇಗೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಮೀರಿಸಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ | ಒರಿಜಿನಲ್”. ದೃಶ್ಯಗಳು ಹೇಳಿಕೆಯೊಂದಿಗಿನ ವೀಡಿಯೊದ ದೃಶ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಮೂಲ ವೀಡಿಯದ ದೃಶ್ಯಗಳು ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ, ಅದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು. (ವಿಡಿಯೋ ಕೃಪೆ: WION)

PIB ಸತ್ಯ ಪರಿಶೀಲನಾ ಘಟಕವು ಈ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ನಕಲಿ ಎಂದು ನಿರಾಕರಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಕೆಳಗೆ ನೋಡಿದಂತೆ ತಮ್ಮ X ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡಿದೆ:

#Pakistani propaganda accounts are circulating a digitally altered video of Chief of the Army Staff, General Upendra Dwivedi, in which he appears to be talking about the custodial death of Sonam Wangchuk.#PIBFactCheck

❌ This #fake video has been created using #AI technology.… pic.twitter.com/dGFUR2m1Kd

— PIB Fact Check (@PIBFactCheck) November 27, 2025

ಜನರಲ್ ಉಪೇಂದ್ರ ದ್ವಿವೇದಿಯವರ ಸಂಪೂರ್ಣ ವೀಡಿಯೊವನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೋಡಬಹುದು, ಅದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಚಾಣಕ್ಯ ರಕ್ಷಣಾ ಸಂವಾದ 2025 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯ ಕಾರ್ಯತಾಂತ್ರಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಆದ್ಯತೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾ, ವೇಗವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಜಾಗತಿಕ ಭದ್ರತಾ ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಒತ್ತು ಕೊಟ್ಟರು. ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ, ಸನ್ನದ್ಧತೆ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಮಿಲಿಟರಿ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಮರುಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ವಿಶಾಲ ಭೌಗೋಳಿಕ ರಾಜಕೀಯ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದವು. ಜಾಗತಿಕ ಸಂಘರ್ಷದ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ’50 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಚಲಿತ ಸಂಘರ್ಷಗಳ’ ನಡುವೆ  ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭದ್ರತಾ ಚರ್ಚೆಗಳು ಭಾರತದ ರಕ್ಷಣಾ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈ ಭಾಷಣ ಮುಂದೆ ಬಂದಿದೆ.

(ವಿಡಿಯೋ ಕೃಪೆ: mint/ANI)

ನಾವು ಕ್ಲಿಪ್‌ನಿಂದ ಆಡಿಯೊವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆದು ಅದನ್ನು ರಿಸೆಂಬಲ್ AIನ ಆಡಿಯೊ ಡಿಟೆಕ್ಟರ್ ನಲ್ಲಿ ಹಾಕಿದೆವು. ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ನಕಲಿ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಕೆಳಗಿನ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಶಾಟ್ ವೀಕ್ಷಿಸಿ –

ಹೀಗಾಗಿ, ಹೇಳಿಕೆಯು ಸುಳ್ಳು.

******************************************************
ಇದನ್ನೂ ಓದಿ:

ಸರ್ಕಾರದ ಒತ್ತಡದಿಂದಾಗಿ ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ ಯೂನಿಯನ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಚರ್ಚೆಯಿಂದ ಸಚಿನ್ ಪೈಲಟ್ ಅವರನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಯಿತೇ? ಸತ್ಯ ಪರಿಶೀಲನೆ

ಗೌತಮ್ ಗಂಭೀರ್ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಭಾರತ ಪುರುಷರ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ತಂಡದ ಮುಖ್ಯ ಕೋಚ್ ಹುದ್ದೆಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆಯೇ? ಸತ್ಯ ಪರಿಶೀಲನೆ